آغاز سنجش سوء‌مصرف مواد مخدر دانش‌آموزان

آغاز سنجش سوء‌مصرف مواد مخدر دانش‌آموزان

مدیرکل تحقیقات و آموزش ستاد مبارزه با مواد مخدر اعلام کرد سومین مرحله تحقیقات شیوع‌شناسی در جمعیت دانش‌آموزی از اوایل آذرماه در 31 استان کشور آغاز شده است
«دانش‌آموز معتاد نداریم. » جمله معاون وزیر آموزش‌و‌پرورش در مهر‌ماه 92 کوتاه بود اما واکنش‌ها به آن دنباله‌دار شد.
گفته‌ای که حتی بر اساس نتایج تحقیقات رسمی هم پایه‌ای نداشت.
چرا‌که مرحله اول تحقیقات شیوع‌شناسی در جمعیت دانش‌آموزی در سال 81 نشان داد 5 /0 درصد از دانش‌آموزان معتادند و دور دوم همین تحقیقات حاکی از افزایش نیم درصدی این رقم بود. بنابراین آنچه آمار سال 90 می‌گوید این است که اعتیاد میان یک درصد دانش‌آموزان رسوخ کرده است.
 حالا مدیرکل تحقیقات و آموزش ستاد مبارزه با مواد مخدر اعلام کرده سومین مرحله تحقیقات شیوع‌شناسی در جمعیت دانش‌آموزی از اوایل آذرماه در 31 استان کشور آغاز شده است. به گفته او پیش‌بینی می‌شود تا اوایل خردادماه داده‌ها از سراسر کشور جمع‌‌آوری شود و نتایج آن رسما در سال 94 اعلام شود.

حمید صرامی در گفت‌‌و‌گو با ایسنا نتایج تحقیقات شیوع شناسی قبلی را این طور یادآوری کرد‌ که نخستین تحقیقات شیوع‌شناسی اعتیاد در جمعیت دانش‌آموزی در سال 81 انجام شد. در آن مقطع سوءمصرف موادمخدر در دانش‌آموزان سوم راهنمایی تا چهارم دبیرستان رصد و مشخص شد شیوع مصرف در میان این دانش‌آموزان نیم درصد است.

به گفته وی، تحقیقات شیوع‌شناسی دوم در سال 1390 و در میان دانش‌آموزان سوم راهنمایی و چهارم دبیرستان انجام و براساس آن مشخص شد که سوءمصرف مواد در دانش‌آموزان از نیم درصد به یک درصد رسیده است.

این مسوول اکنون می‌گوید که نیازمند تحقیقات شیوع‌شناسی جدید هستیم و سومین دور این تحقیقات به همین منظور پس از هماهنگی با مسوولان ارشد آموزش‌و‌پرورش و رسیدن به توافقات نهایی از اوایل آذرماه در 31 استان کشور با همکاری مرکز مطالعات وزارت آموزش‌و‌پرورش و دفتر تحقیقات و آموزش ستاد مبارزه با موادمخدر آغاز شده است.

به گفته صرامی، مواردی از جمله سوءمصرف سیگار و قلیان به عنوان دروازه‌های ورودی اعتیاد، مواد مخدر سبک چون تریاک، مخدر سنگین چون هروئین، مواد مخدر توهم‌زا چون حشیش و آمفتامین‌ها چون شیشه در این پیمایش مورد بررسی قرار می‌گیرند.

نگویید دانش‌آموز معتاد

با وجود اینکه هنوز آمار جدید مشخص نیست‌ اما گویی مسوولان از موضع انکار عبور کرده و به مرحله پذیرش و تلاش برای آگاهی رسیده‌اند. در آموزش‌و‌پرورش نیز چند ماه بعد از جمله معروف «دانش‌آموز معتاد نداریم»‌ کار به «آماری از دانش‌آموزان معتاد نداریم» رسیده است. معاون سلامت وزیر آموزش‌و‌پرورش در بهمن‌ماه گذشته در مورد آخرین آمار آموزش‌و‌پرورش از دانش‌آموزان معتاد‌ گفت: با توجه به اینکه در سال‌های گذشته شیوع‌شناسی اعتیاد در بین دانش‌‌آموزان صورت نگرفته بنابراین‌ در حال حاضر اطلاعات و آماری نداریم که در این زمینه ارایه کنیم.

وی گفته است باید بتوانیم مهارت دانش‌آموزی و معلمان و همچنین اولیا را در حوزه پیشگیری افزایش دهیم و در این زمینه شاهد شکل‌گیری اقدامات خوبی هستیم. هر چند در گذشته نیز اقدامات خوبی صورت گرفته‌ اما بحث مهارت‌آموزی و توانمند کردن دانش‌آموزان در این حوزه مهم‌ترین رویکرد از اجرای برنامه‌هاست.

حمیدی همچنین از بعضی برنامه‌های عملی این حوزه برای آگاهی دانش‌آموزان صحبت کرد و خبر داد که سالانه 6600 نسخه نشریه پیشگیری نوین در بین اولیا و 300 هزار نشریه نیز در بین کارکنان آموزش‌و‌پرورش توزیع می‌شود. همچنین با انعقاد یک قرارداد جدید، این نشریه ویژه دانش‌آموزان چاپ و منتشر می‌شود.

البته وی همچنان بر سر عدم استفاده از واژه «دانش‌آموز معتاد» پافشاری می‌کند و گفته است‌: در مدرسه کسی معتاد نمی‌شود، معتقدیم در مواردی که دانش‌آموزان به این آسیب دچار هستند، باید ارجاع داده شوند.

علی‌اصغر فانی، وزیر آموزش‌و‌پرورش نیز موضع مشابهی اتخاذ کرد و گفت: چنین دانش‌آموزانی به دلیل دانش‌آموز بودن در دام اعتیاد نمی‌افتند بلکه به علت قرار گرفتن در خانواده آسیب‌دیده در معرض این خطر هستند.

با این حال وی هم به لزوم بیشتر شدن آموزش‌ها اقرار کرد و با بیان اینکه بحث اعتیاد یک بحث فراگیر و فراتر از آموزش‌و‌پرورش است، تاکید کرد: آموزش‌و‌پرورش در حد توان خود در تلاش است تا آموزش‌های لازم را در اختیار دانش‌آموزان و خانواده‌ها قرار دهد و هشدارهای لازم را به آنها بدهد.

دوران اولین مصرف 60 درصد معتادان

سومین جشنواره کشوری نوجوان سالم در شهریور ماه میزبان یکی از مسوولان ستاد مبارزه با مواد مخدر هم بود. علیرضا جزینی در این جشنواره از مصرف تفننی دانش‌آموزان سخن گفت و خبر داد که اکنون مصرف شیشه و روانگردان‌ها رو به فزونی است و باید با پیشگیری اولیه از آن جلوگیری کرد.

قائم‌مقام دبیرکل ستاد مبارزه با مواد مخدر با بیان اینکه اعتیاد سه تا چهار سال اول مصرف در برخی جوانان نمایان نیست، از خانواده‌ها و دانش‌آموزان خواست تا تغییرات روحی و جسمی همکلاسی‌های‌ خود را به دقت زیر نظر داشته باشند. وی نتایج جزیی‌تری هم از شیوع‌شناسی اعتیاد دانشجویان ارایه کرد که بر اساس آن 60 درصد مصرف کنندگان مواد مخدر گفته‌‌اند که شروع مصرف آنها از دوره دانش‌آموزی بوده است.

اطلاعات پایین 50 درصد دانش‌آموزان

با وجود اینکه حمیدی چند ماه قبل اعلام کرده بود تلاش‌هایی برای آگاهی دانش‌آموزان در حوزه اعتیاد آغاز شده است، مدیرکل تحقیقات و آموزش ستاد مبارزه با مواد مخدر کمبود اطلاعات دانش‌آموزان را عامل نگران‌کننده می‌داند. وی با بیان اینکه بر اساس تحقیقات، اطلاعات 50 درصد دانش‌آموزان به طور میانگین درباره اعتیاد اطلاعات پایینی بوده و این یک زنگ خطر است، اظهار کرد: باید همه ظرفیت‌های مدرسه در این حوزه رشد پیدا کند.

صرامی با بیان اینکه امسال مطالبی درخصوص پیامدهای اعتیاد در کتب درسی دانش‌آموزان پایه هفتم و هشتم وارد شد، گفت: این میزان از اطلاع‌رسانی کافی نیست و باید از یک میلیون کادر آموزشی وزارت آموزش‌و‌پرورش بیشتر استفاده کرد تا متناسب با سن تقویمی و عقلی دانش‌آموزان مسایلی را در حوزه اعتیاد به آنها منتقل کنند.

وی ادامه داد: البته دامنه آموزش معلمان نیز باید گسترش یابد. همچنین باید از ظرفیت والدین دانش‌آموزان استفاده کنیم.

آمار اعتیاد دانش‌آموزان بر اساس نتایج تحقیقات رسمی در فاصله حدود یک دهه از سال 81 تا سال 90 نیم درصد افزایش یافته است. با توجه به گذشت سه سال از تحقیقات قبلی، باید دید این آمار باز هم افزایش را نشان می‌دهد یا به ثبات نسبی رسیده است. 

هیچ نظری موجود نیست: